terug

22. Ieder goed christen moet verlangen naar het herstel van de eenheid onder alle christenen. Nu wordt daarvoor op het ogenblik op allerlei manieren gewerkt. Waarom houdt de Katholieke Kerk Zich daarvan afzijdig? Waarom sluiten de katholieken Zich niet aan bij de oecumenische verenigingen, enz.?

De katholieken verlangen niet minder dan andersdenkenden naar de eenheid onder alle christenen. Maar... zij hebben krachtens hun geloof een eigen opvatting over wezen en aard van deze eenheid en over de manier, waarop deze eenheid tot stand moet komen. En daarom kunnen zij met verschillende pogingen van niet-katholieken, om die eenheid te verkrijgen, niet meewerken, omdat die pogingen op een verkeerd soort van eenheid moeten uitlopen.
Op de eerste plaats geloven zij, dat de eenheid van de Kerk zelf er al is en ook altijd onverminderd heeft bestaan, hoezeer degenen, die zich christenen noemen, ook verdeeld mogen zijn. Want de ware Kerk, de Katholieke, bezit een volmaakte eenheid. Zij nemen dus niet aan, dat die eenheid nog tot stand gebracht moet worden, en nog veel minder, dat er een nieuwe, éne Kerk gesticht zou moeten worden; maar zij geloven, dat alle christenen tot die bestaande éne Kerk gebracht moeten worden en alleen zó de verdeeldheid kan eindigen. Vervolgens geloven zij, dat er eenheid moet bestaan in alles wat Christus heeft gewild en ingesteld: in de leer, de genademiddelen, de kerkelijke organisatie, en dat een min of meer vage eenheid van gevoel niet voldoende is. Zij geloven dus niet, dat de eenheid bereikt kan worden door een soort compromis, door geven en nemen, door het verdoezelen van verschillen. De christenen kunnen alleen maar werkelijk één worden, als zij allen de waarheid vinden.
Wel houdt de Katholieke Kerk, dat zij omwille van de eenheid toe kan geven in alles, wat door mensen ingesteld en geregeld is. Zo laat zij b.v. de oosterlingen vrij om hun eigen oude ritus en hun traditionele gebruiken, die niet op dwalingen berusten, te bewaren; maar zij kan niet schipperen met datgene, wat zij als door God ingesteld en geleerd beschouwt. En dat kan men haar toch niet kwalijk nemen!
Zij zou daarom in een scheve positie komen, als zij deelnam aan de hedendaagse herenigingspogingen en -congressen, omdat daar over het algemeen een meer vrijzinnige geest heerst en men daar toenadering tussen de kerken zoekt te bereiken met behoud van ieders eigen karakter. Maar wel kan zij zich verheugen over het bestaande verlangen naar eenheid, omdat dit een begin kan zijn van het zoeken naar de ware eenheid.

[Na Vaticanum II is de Katholieke Kerk wel op het gebied van de oecumene actief, maar dan wel met behoud van de hierboven genoemde voorwaarden aangaande de te zoeken eenheid en het vasthouden aan al datgene wat door God ingesteld en geleerd is. (DPJO)]

Uit: de meest gemaakte moeilijkheden, door Prof. Felix Otten O.P. en Dr. C.F. Pauwels O.P.